Borg: van testen in DreamHûs naar opschaling in de praktijk

23 februari 2023

In 2020 startte Borg (voorheen Summerheat) met hun pilotproject in het DreamHûs. Met de slimme warmtebatterij van Borg kunnen bewoners energie opslaan als er veel (wind- en zonne-)energie is, en deze gebruiken tijdens momenten van schaarste. Hiermee verzekeren bewoners zich van betaalbare energielasten én een lagere CO2-uitstoot. De waarde van energieopslag is de afgelopen tijd nog maar eens duidelijk geworden met de verdriedubbeling van de energieprijzen. De pilot in DreamHûs loopt ten einde, dus hoog tijd om Joost Brand en Folkert Linnemans eens te vragen naar hun ervaringen.

'Tijdens de winter van 2021 begonnen wij met de installatie van Borg in de woning van Ben. Heat pipes, een warmtepomp, het buffervat en de regeling zijn geplaatst en geïnstalleerd. Daar voegden wij meters en sensoren aan toe om te kunnen valideren. Het was een enorme puzzel om dit allemaal goed te laten functioneren. Maar gelukkig hebben we de tegenslagen die hierbij naar voren kwamen op tijd kunnen pareren. Uitdagingen waren bijvoorbeeld het afstemmen van het complete sensorenplan en het samen laten functioneren van alle systemen. Gedurende de meetperiode zijn we daardoor volledig operationeel geweest en heeft energielevering aan de woning plaatsgevonden,' vertelt Joost Brand, initiatiefnemer van Borg. 

Voor de installatie en monitoring werd samengewerkt met INST., TNO, Duurzame Techniek en Bouwgroep Dijkstra Draisma. Folkert Linnemans, productieverantwoordelijke bij Borg: 'Tijdens de testperiode in het DreamHûs hebben we veel geleerd. Onder andere over het installatieproces, de integratie met de warmtepomp en het opzetten van het meetsysteem. Het systeem werkt en de testresultaten bevestigen onze aannames. Daar zijn wij natuurlijk heel blij mee.' 

Gebruiksvriendelijk, met een lagere energierekening

De bewoner merkt in de basis niets van de warmtebatterij. Het buffervat wordt onder de grond verstopt: bij een bestaande woning in de tuin en bij een nieuwe woning zelfs direct tussen de fundering. Hierdoor wordt er geen leefruimte ingeleverd. De bewoner hoeft alleen maar de gewenste temperatuur van bijvoorbeeld de woonkamer of de douche in te stellen. Joost: 'Door meetdata te vergelijken met dynamische prijzen en weersverwachtingen hebben we een nieuwe regeling ontwikkeld die per uur gunstig kan gaan inkopen, opslaan en inzetten voor de woning. Die nieuwe regeling gaan we op zeer korte termijn implementeren en zal een hoge kostenbesparing voor de bewoner betekenen.' 

Om een idee te geven van de capaciteit van het product: een gemiddelde nieuwbouwwoning kan in de winter een week lang verwarmd worden, zonder inzet van de warmtepomp. De besparing op de warmterekening loopt uiteen van 30% tot ruim boven de 60%. Daarmee ligt de terugverdientijd veelal tussen de vijf en vijftien jaar.

Van startup naar scaleup

Afgelopen jaar is de warmtebatterij klaargemaakt voor de marktintroductie. In samenwerking met diverse partners is het product getest als onderdeel van een groter energieconcept en klaargemaakt voor een efficiënte bouwintegratie. Folkert vertelt wat er is aangepast aan het prototype: 'Het buitendeel bevat geen bewegende of overdragende delen meer en alle materialen in de buffer zijn geselecteerd op een levensduur van minimaal 40 jaar. Dit is zeker voor de nieuwbouwmarkt interessant, want zo hoeven we er nooit meer bij.' 

Het ontwikkelen van de regeling en bijbehorende software vormde ook een belangrijk onderdeel van het innovatieproces. Op de vraag wat ze achteraf gezien anders hadden willen doen komt een eensluidend antwoord: Niks. 'DreamHûs heeft ons gebracht wat we verwacht hadden: een mooie kans om ons product te testen, te valideren en onder de aandacht te brengen,' licht Folkert toe. 'Het is daarbij van een technisch product naar een sociaal geaccepteerd product gegaan.' Dit sluit naadloos aan bij de visie van het DreamHûs. 

Joost vult aan: 'We hebben de ideale route doorlopen. We hebben ons product getest, aangepast op de levensduur en gaan nu door naar de volgende fase, het daadwerkelijk op schaal brengen van het product.'

Veel interesse naar aanleiding van de test in DreamHûs

De ontwikkelingen op de energiemarkt leverden enkele duizenden inschrijvingen op via de website van Borg.
'De interesse komt vanuit particulieren, bouwers en installateurs. Het toont aan dat er markt is voor onze innovatie een probleem oplost waar meerdere partijen tegenaan lopen', aldus Joost. 

De eerste warmtebatterijen zijn recent geplaatst. Ook DreamHûs-initiatiefnemer WoonFriesland sluit twee woningen aan op de slimme batterij. De volgende fase is een batch van 50 stuks. 

Met een nieuw product in een nieuwe markt, ligt er voor Borg een mooie uitdaging. Folkert sluit af: 'We zijn de initiatiefnemers, WoonFriesland, De Bewonersraad Friesland, Bouwgroep Dijkstra Draisma en The Green Village dankbaar dat we de mogelijkheid hebben gekregen om ons product eerst in deze bewoonde situatie te testen en zien de toekomst met vertrouwen tegemoet!'